شرکت OpenAI قصد دارد تا تابستان ۲۰۲۵ یک مدل زبان قدرتمند را به‌صورت متن‌باز و عمومی منتشر کند. این تصمیم که در پاسخ به موفقیت رقبایی مثل Meta و DeepSeek گرفته شده، می‌تواند تعادل قدرت در رقابت هوش مصنوعی را تغییر دهد.
چرا این تصمیم OpenAI مهم است؟
OpenAI، شرکتی که پشت ChatGPT قرار دارد، سال‌ها به خاطر بسته نگه‌داشتن مدل‌های خود مورد انتقاد بود. اما حالا این شرکت اعلام کرده که قصد دارد برای نخستین بار پس از مدت‌ها، یک مدل هوش مصنوعی کاملاً باز و در دسترس عموم ارائه دهد.
این مدل برخلاف مدل‌های قبلی OpenAI، نه‌تنها برای استفاده پژوهشگران و توسعه‌دهندگان باز خواهد بود، بلکه با حداقل محدودیت‌های حقوقی و تجاری منتشر می‌شود. چنین حرکتی می‌تواند فصل تازه‌ای در رقابت شرکت‌های هوش مصنوعی آغاز کند.
این مدل جدید چه کار می‌کند؟
مدل جدید OpenAI مانند سایر مدل‌های زبان، ورودی متنی می‌گیرد و پاسخ تولید می‌کند. اما چند ویژگی خاص دارد که آن را متمایز می‌کند:
- توانایی «استدلال» و تحلیل منطقی
- اجرای ساده روی سخت‌افزارهای خانگی
- بدون نیاز به مجوزهای پیچیده یا محدودکننده برای استفاده تجاری
OpenAI همچنین تأکید کرده که مدل پیش از انتشار، به‌طور کامل از نظر ایمنی و سوءاستفاده احتمالی بررسی خواهد شد و نتایج این بررسی‌ها در قالب یک «گزارش فنی عمومی» در اختیار همه قرار می‌گیرد.
رقابت داغ در دنیای هوش مصنوعی باز
در حال حاضر، مدل‌های باز مانند LLaMA (از Meta) و Gemma (از گوگل) مورد توجه جامعه توسعه‌دهندگان قرار گرفته‌اند، اما برخی از آن‌ها به‌خاطر مجوزهای سخت‌گیرانه مورد انتقاد بوده‌اند.
در همین زمان، شرکت‌هایی مثل DeepSeek در چین با انتشار مدل‌های کاملاً آزاد، به‌سرعت توانسته‌اند کاربران و سرمایه‌گذاران زیادی جذب کنند.
حالا OpenAI می‌خواهد با مدل خود، نه‌تنها از نظر فنی، بلکه از نظر فلسفه باز بودن، از همه جلو بزند.
تحلیل iTrends:
تصمیم OpenAI برای باز کردن مدل‌هایش، چیزی فراتر از یک تحول فنی است. این حرکت می‌تواند به بازسازی اعتماد جامعه نسبت به این شرکت کمک کند؛ شرکتی که سال‌ها به خاطر بسته بودن فناوری‌هایش زیر ذره‌بین بود.
از سوی دیگر، این اقدام را می‌توان یک واکنش استراتژیک به موفقیت رقبای باز دانست. در دنیای امروز، در دسترس بودن فناوری به همان اندازه مهم است که پیشرفته بودن آن.
از نگاه ما در iTrends، اگر OpenAI بتواند این مدل را با کیفیت بالا و واقعاً بدون محدودیت منتشر کند، نه‌تنها توجه توسعه‌دهندگان و شرکت‌ها را جلب می‌کند، بلکه ممکن است آینده رقابت در دنیای هوش مصنوعی را برای همیشه تغییر دهد.